مرغ شکم پر یکی از غذاهای خوشمزه و مجلسی ایرانی است که در مهمانی ها و مجالس گزینه خوبی به حساب می‌آید، همچنین شام فوق العاده‌ای برای جشن گرفتن شب یلدا است. مرغ شکم پر همانطور که از اسمش پیداست، از مرغ تهیه می‌شود که داخل شکم آن با مخلفات و سبزیجات معطر پر خواهد شد. به همین دلیل مرغ شکم پر بسیار ارزش غذایی بالایی دارد، طرز تهیه مرغ شکم پر در شهرهای مختلف ایران متفاوت است.
مرغ شکم پر را معمولا به دو روش کلی یعنی در فر و در قابلمه تهیه می‌کنند. دیده شده است که برخی مردم درباره پخت مرغ شکم پر در تستر سوال می‌کنند. جالب است بدانید قدیمی ها از فرهای کوچکی استفاده می‌کردند که آنها را توستر می‌نامیدند. در این صورت می‌توان مرغ شکم پر را مانند طرز تهیه آن در فر آماده کرد. در ادامه شما را با طرز تهیه مرغ شکم پر در هردو روش آن آشنا می‌کنیم. مواد لازم و طرز آماده سازی مرغ در هردو روش یکسان است.
مهم‌ترین نکته در پخت مرغ شکم پر، تمیز کردن داخل مرغ، پرکردن آن با اندازه مناسبی از مواد، نوع دوختن و.. است.
مواد لازم برای تهیه مرغ شکم پر
- مرغ: 1 عدد متوسط
- سبزیجات معطر: 200 گرم
- پیاز: 3 عدد متوسط
- سیر: 5 حبه
- مغز گردو: 100 گرم
- زرشک: نصف پیمانه
- رب انار: 4 قاشق غذا خوری
- رب گوجه فرنگی: 1 قاشق غذا خوری
- کشمش: نصف پیمانه
- آلو خورشتی: 6 عدد
- آلو جنگلی: 6 عدد
- دارچین: 1 قاشق چای خوری
- سیب زمینی: 1 عدد
- هویج: 1 عدد
- نمک، زردچوبه و فلفل سیاه: به مقدار لازم
- آبلیمو تازه: به میزان لازم
- روغن مایع: به مقدار لازم
- کره: به میزان لازم
- زعفران آب کرده: به میزان لازم
آماده‌سازی و پرکردن شکم مرغ ( مشترک برای پخت در فر و بدون فر)
- اول نوبت پاک کردن و تمیز کردن مرغ است. مرغ را کاملاً بشویید و در قسمت‌های داخلی قفسه سینه وقت بیشتری بگذارید تا بعداً در هنگام پختن مرغ بوی بدی ندهد.
دقت داشته باشید که اندازه مرغ باید متناسب باشد و چیزی در حدود 1.5 تا 2 کیلو گرم باشد. اگر وزن مرغ بیشتر باشد، باعث می‌شود که هنگام پخته شدن، محتویات داخل آن خوب مغز پخت نشوند.
- زعفران دم کرده را به همراه دارچین، آبلیمو، نمک و فلفل و به همراه کمی روغن مایع در ظرفی بریزید و خوب هم بزنید و از آن برای مزه دار کردن مرغ استفاده کنید. مایع آماده شده را بر روی پوست مرغ و قسمت‌های داخلی آن اضافه کنید و خوب مرغ را به مواد آغشته کنید.
- سپس دو حبه سیر را به همراه یک پیاز پوست بگیرید و بشویید و به صورت خلالی ریز کنید و درون پوست و شکم مرغ قرار دهید. سپس بر روی کاسه مرغ یک سلفون بکشید و آن را به مدت نصف روز تا یک روز در یخچال قرار دهید تا با گذشت زمان هم بوی بد مرغ از بین برود و هم مقداری مرغ مزه دار شود. بعد از گذشت این زمان میتوانید مرغ را از یخچال خارج کنید و سیر و پیاز را هم از داخل مرغ بیرون بیاورید و از آن ها برای تهیه سس مرغ شکم پر استفاده کنید.
- نوبت به آماده کردن مواد داخل شکم مرغ است. ابتدا پیاز های باقیمانده را پوست بگیرید و بشویید و به صورت نگینی خرد کنید.
- سپس یک تابه را آماده کنید و درون آن کمی روغن مایع به همراه مقداری کره بریزید و بر روی حرارت ملایم اجاق گاز قرار دهید تا روغن داغ شود. سپس پیازها را به تابه اضافه کنید و تفت دهید تا رنگ آنها طلایی شود. مغزهای گردو را که از قبل آسیاب کرده‌اید را به تابه اضافه کنید و تفت دهید و سپس زرشک، کشمش، آلو جنگلی و آلو بخارا را به تابه اضافه کنید و خوب مواد را هم بزنید و با یکدیگر تفت دهید تا مزه بگیرند.
آسیاب کردن گردو و همچنین اضافه کردن آلو جنگلی و آلو بخارا در این مرحله اختیاری است ولی طبق تجربه ثابت شده است که طعم بهتری به غذای شما می‌دهند.
- سبزیجات معطر که شامل گشنیز، شنبلیله، پونه و جعفری است را تمیز کنید و بشویید و در صافی قرار دهید تا آب آن ها گرفته شود. سپس آنها را به صورت ساطوری خرد کنید و در یک تابه دیگر که مقداری روغن در آن ریخته شده و بر روی اجاق گاز با حرارت ملایم داغ شده است را تفت دهید تا آب سبزی‌ها کشیده شود و تفت داده شود.
- سبزی ها را به سایر مواد اضافه کنید و خوب هم بزنید و در نهایت به تابه مقداری نمک و فلفل سیاه اضافه کنید و بار دیگر خوب مواد را هم بزنید. و در نهایت دو قاشق غذا خوری از رب انار را به مواد اضافه کنید و خوب مواد را هم زنید تا کاملا مخلوط و یکدست شوند.
- نوبت به آماده کردن سس مرغ شکم پر می‌رسد. برای این کار تابه ای که سبزی‌ها را در آن تفت داده‌اید استفاده کنید. به آن مقداری روغن اضافه کنید و بر روی اجاق گاز با حرارت ملایم قرار دهید تا داغ شود. سپس 1 قاشق غذا خوری رب گوجه فرنگی را به همراه 2 قاشق غذا خوری رب انار به تابه اضافه کنید و آن ها را تفت دهید.
- سپس مقداری زعفران دم کرده را به همراه دو پیمانه آب و نمک و فلفل را به مواد اضافه کنید. توجه کنید که میتوانید از سیر و پیازی که از مرحله طعم دار کردن مرغ باقی مانده است برای تهیه سس استفاده کنید. سپس به مدت 5 دقیقه در تابه را بگذارید تا مواد کمی بجوشند و قوام بیاید.
- در مرحله بعد نوبت به پر کردن شکم مرغ با مواد می‌رسد. مواد را دوباره خوب با هم مخلوط کنید و با قاشق به درون شکم مرغ بریزید و سپس شکاف شکم مرغ را با نخ مخصوص آشپزی ببندید. با استفاده از هویج و سیب زمینی درز و حفرات باقی مانده مرغ را پر کنید. بهتر است برای حفظ شکل مرغ پاهای آن را نیز با نخ محکم ببندید.
مرغ شکم پر در فر
اگر قصد پختن مرغ در فر را دارید، یک ظرف پیرکس در دار را انتخاب کنید و کف آن را با روغن چرب کنید. سیب زمینی و هویج‌ها را که پوست گرفته شده و شسته شده را به صورت قطعات بزرگ خرد کنید و در کف ظرف قرار دهید. سپس مرغ را روی آنها قرار دهید و سس مخصوص را روی مرغ و اطراف آن بریزید. در ظرف را ببندید و به مدت 3 تا 4 ساعت آن را در دمای 180 درجه سانتی گراد در فر قرار دهید. گر ظرف پیرکس مناسب برای تهیه مرغ شکم پر ندارید میتوانید از ظرف خود فر استفاده کنید. ولی باید مرغ شکم پر را درون یک لایه فویل بپوشانید. برای جلوگیری از خشک شدن مرغ، بعد از گذشت یک ساعت از پختن مرغ، فویل را جدا کنید و هر 5 دقیقه یکبار مقداری سس بر روی مرغ شکم پر بریزید. اگر مرغ خیلی خشک شده بود کمی کره هم به آن اضافه کنید.
دقت کنید که هر نیم ساعت یک بار مقداری از سس را بر روی مرغ بریزید تا مرغ خشک نشود. میزان زمان پخت مرغ شکم پر به اندازه مرغ شما بستگی دارد.
مرغ شکم پر در قابلمه
اگر فر ندارید میتوانید مرغ شکم پر را در قابلمه نیز آماده کنید. به این صورت که مرغ شکم پر را در قابلمه مناسب قرار دهید و به اندازه نصف مرغ به قابلمه آب اضافه کنید. سپس قابلمه را بر روی حرارت ملایم اجاق گاز به مدت 1 الی 5 ساعت قرار دهید تا پخته شود.
برای پخته شدن دو طرف مرغ، آن را هر نیم ساعت یکبار به آرامی زیر و رو کنید. وقتی که آب مرغ تبخیر شد، مرغ شکم پر شما آماده است.
دقت کنید که مواد داخل مرغ، معمولاً سلیقه‌ای است و با توجه به ذائقه‌تان میتوانید طعم ترش یا شیرین را انتخاب کنید و به تناسب آن مواد را تغییر دهید.همچنین بعضی‌ها از سبزیجات معطر در داخل مرغ شکم پر استفاده می‌کنند. به طور مثال فلفل دلمه‌ای عطر خوبی به مرغ می‌دهد.
مرغ شکم پر را می‌توان در قابلمه پر از نمک هم درست کرد. به این صورت که پس از پرکردن شکم مرغ با مواد دلخواه، دوختن آن و متصل کردن پاهای مرغ به هم، مقدار زیادی نمک در داخل قابلمه میریزیم و مرغ را در آن قرار می‌دهیم.
بهتر است یک فویل در ته قابلمه قرار دهید تا از چسبیدن نمک به کف قابلمه جلوگیری کنید. ( روی فویل نمک بریزید.)
در قابلمه را ببندید و در حدود یک ساعت روی حرارت متوسط قرار دهید نا کاملا برشته شود.
از آنجا که محتویات داخل شکم مرغ، سلیقه‌ای هستند، در ویدیوی زیر طرز تهیه مرغ شکم پر با مواد دیگری را آموزش می‌دهیم. در این ویدئو نکات طلایی پاک کردن شکم مرغ و سایر نکاتی که باعث استحکام بهتر مرغ شکم پر می‌شوند نیز، آموزش داده شده است.
بعد از آماده شدن مرغ شکم پر آن را در یک سینی قرار دهید و با سبزیجات معطر و همچنین سبزیجات بخارپز تزیین کنید و به تنهایی و همراه با و یا به همراه پلو زعفرانی سرو کنید. به نظر برخی افراد لایه بیرونی مرغ به اندازه کافی مزه دار نمی‌شود. در این حالت میتوانید از سس های خانگی برای مزه دار کردن آن طبق سلیقه خود استفاده کنید.
نکاتی در تهیه مرغ شکم پر
- اگر طعم ترش را دوست دارید میتوانید به اندازه 2 قاشق غذاخوری رب آلوچه در هنگام مزه دار کردن مرغ به آن اضافه کنید.
- هویج و سیب زمینی که در کف ظرف چیده شد، به این دلیل است که است که مرغ به کف ظرف نچسبد. به صورت دلخواه میتوانید از فلفل دلمه ای و فلفل سبز هم استفاده کنید.
- نکته مهم در تهیه مرغ شکم پر این است که مرغ حتما باید پوست داشته باشد. به دلیل اینکه مرغ در هنگام پخته شدن پوست آن روغن می‌اندازد و از خشک شدن مرغ جلوگیری می کند.
- موادی که در پر کردن شکم مرغ به کار برده می‌شوند، سلیقه‌ای است. شما می توانید از سبزیجات معطر محلی شهر خودتان نیز استفاده کنید.
- مرغ شکم پر در گیلان به صورت شیرین تهیه می‌شود. به این منظور مقداری شکر را در یک لیوان آب جوش حل می‌کنند و به سس مرغ شکم پر اضافه می‌کنند.
- دستور تهیه مرغ شکم پر که به آموزش آن پرداختیم برای ۶ نفر مناسب است.
دیدگاه خود را بنویسید