گوجهفرنگی (نام علمی: Solanum lycopersicum) میوهای سرخرنگ و آبدار است. این گیاه بومی آمریکای جنوبی و مرکزی است که طی دورهٔ استعماری اسپانیا به سایر نقاط جهان منتقل شد. انواع مختلف این گیاه امروزه در سراسر جهان پرورش داده میشود. البته «گوجه فرنگی» از نظر علم باغبانی و نداشتن هسته در دسته سبزیجات حساب میشود.
متخصصان تغذیه گوجهفرنگی را با نام غذای وظیفه شناس میشناسند که بدون طی کردن مراحل آماده سازی پخت عملی ماورای تغذیهای را انجام میدهد چرا که گوجهفرنگی از بیماریها پیشگیری میکند و فاکتورهای سلامت را به تمام نقاط بدن ارسال میکند. گوجه فرنگی سرشار از ویتامینهای C و A ، اسیدفولیک یا بتا کاروتن و مقدار کمی ویتامینهای گروه B شامل B1، B2، B3، B5 و همچنین دارای مواد معدنی مختلف شامل کلسیم، فسفر، پتاسیم، فیبر، سدیم، گوگرد، کمی آهن، مس و روی نیز هست.
یکی از بهترین فواید گوجهفرنگی این است که کلسترول، چربی اشباع شده، سدیم و کالری بسیار پائینی دارد. گوجهفرنگی را میتوانید در ساندویچ، سالاد، اسموتیها و سوپها مصرف کنید. موارد زیر نیز برخی از فواید گوجهفرنگی محسوب میشوند :
۱. بینائی را تقویت میکند.
گوجهفرنگی منبعی غنی از ویتامینهای آ و ث است که به تقویت بینائی کمک میکند و از شب کوری پیشگیری میکند. تحقیقات اخیر نشان دادهاند که مقدار بالای ویتامین آ در گوجهفرنگی به پیشگیری از دژنراسیون ماکولا (تباهی لکه زرد، نوعی بیماری چشم) کمک میکند. به علاوه گوجهفرنگی ریسک ابتلا به آب مروارید را نیز کاهش میدهد. این گیاه همچنین سرشار از آنتی اکسیدانهایی مانند لیکوپن، لوتئین و زئازانتین است که از چشمان شما در مقابل صدمه نور آفتاب مراقبت میکند.
۲. به مبارزه با سرطان کمک میکند.
طبق تحقیقی که در مجله مؤسسه ملی سرطان آمریکا منتشر شد، مصرف بیشتر گوجهفرنگی به مبارزه با سرطان پروستات کمک میکند. این گیاه ریسک ابتلا به سرطانهای دیگر مانند سرطان معده، ریه، گردن رحم، دهان، گلو، روده، مری و تخمدان را کاهش میدهد. دلیل آن هم این است که گوجهفرنگی سرشار از آنتی اکسیدان لیکوپن است. اگر میخواهید فواید ضدسرطانی گوجه فرنگی برایتان بیشتر شود، آن را با روغن زیتون بپزید.
۳. پوست را تمیز میکند.
مصرف مداوم گوجهفرنگی به تمیز کردن پوست و زیبا به نظر رسیدن آن کمک میکند. لیکوپن موجود در گوجهفرنگی که آنتی اکسیدانی قوی محسوب میشود از پوست در مقابل صدمه آفتاب و کاهش حساسیت آن به اشعه فرابنفش کمک میکند. زیرا اشعه فرابنفش یکی از دلایل اصلی ایجاد چینهای ریز روی پوست است. از گوجه فرنگی برای درمان آکنه و جوش و به حداقل رساندن دریچه ها بزرگ پوست نیز میتوان کمک گرفت. پوره گوجهفرنگی را روی پوست تان بمالید تا درخشش آن برگردد.
۴. سطح قند خون را پائین میآورد.
گوجهفرنگی حاوی کربوهیدرات کمی است و به کاهش سطح قند خون کمک میکند. همچنین کروم موجود در این گیاه به کنترل قند خون کمک میکند و از بالا رفتن فشار خون جلوگیری مینماید. تحقیقات نشان دادهاند که آنتی اکسیدانهای موجود در گوجهفرنگی از گردش خون و کلیهها یعنی بخشهایی از بدن که اغلب در اثر دیابت آسیب میبینند، محافظت میکند.
۵. استخوانهایتان را سالم نگه میدارد.
گوجهفرنگی حاوی ویتامین کا و کلسیم است که استخوانهای شما را سالم نگه میدارد. بنابراین، خوردن آن به تقویت و ترمیم استخوانها کمک میکند. ثابت شده است که آنتی اکسیدان لیکوپن تراکم استخوان را نیز بهبود میبخشد و از پوکی استخوان جلوگیری میکند.
۶. دردهای مزمن را تسکین میدهد.
بخاطر وجود عوامل ضدالتهابی مانند کاروتنوئیدها و بیوفلاوونوئیدها، گوجهفرنگی موجب تسکین دردهای مزمن میشود. افرادی که از دردهای ملایم رنج میبرند معمولاً التهاب دارند. تحقیق نشان داده است که نوشیدن یک لیوان آب گوجه فرنگی در هر روز موجب کاهش سطح TNF-alpha در خون میشود که تا ۳۴ درصد دلیل التهاب است. بنابراین گوجهفرنگی برای افرادی که به بیماری قلبی، پوکی استخوان، سرطان و آلزایمر مبتلا هستند مناسب است.
۷. برای موهایتان خوب است.
گوجهفرنگی بخاطر آنکه سرشار از ویتامینها و آهن است برای تقویت موهایتان خوب است و به موهای آسیب دیده درخشش میدهد. به علاوه اسیدیته موجود در آن باعث می شود که سطح pH موها متعادل شود. اگر شوره سر دارید یا سرتان میخارد، پس از شامپو زدن به موها، آب گوجه فرنگی تازه را به موهای و کف سرتان بمالید و ۴ تا ۵ دقیقه با آب سرد یا ولرم آبکشی نمایید. سعی کنید بطور مداوم به سرتان گوجهفرنگی نمالید، زیرا اسیدیته آن موهایتان را خشک میکند.
۸. به کاهش وزن کمک میکند.
اگر در تلاشید تا چند کیلو وزن کم کنید، بهتر است گوجهفرنگی را در رژیم غذایی روزانه خود قرار دهید. زیرا چربی و کالری آن کم است و کلسترول ندارد. گوجهفرنگی پر از فیبر و آب است و شکمتان را پر میکند بدون آنکه کالری اضافی به شما بدهد. میتوانید آن را خام مصرف کنید یا در غذاها و سالادها آن را اضافه کنید.
دیدگاه خود را بنویسید